1. Đánh giá thường xuyên
Trong đánh giá thường xuyên gồm có đánh giá thường xuyên về về học tập và đánh giá thường xuyên về năng lực, phẩm chất.
Đánh giá thường xuyên về học tập, giáo viên dùng lời nói chỉ ra cho học sinh biết được chỗ đúng, chưa đúng và cách sửa chữa; viết nhận xét vào vở hoặc sản phẩm học tập của học sinh khi cần thiết, có biện pháp cụ thể giúp đỡ kịp thời, điều này giảm việc giáo viên phải ghi nhận xét nhiều trong sổ theo dõi chất lượng như những năm trước.
Đánh giá thường xuyên về năng lực, phẩm chất, giáo viên căn cứ các biểu hiện về nhận thức, kĩ năng, thái độ của học sinh ở từng năng lực, phẩm chất để nhận xét, học sinh được tự nhận xét và được tham gia nhận xét bạn, khuyến khích cha mẹ học sinh trao đổi giúp đỡ học sinh rèn luyện và phát triển năng lực, phẩm chất.
2. Đánh giá định kì
a) Đánh giá định kì về học tập
Đánh giá chất lượng học tập của học sinh, Thông tư 22 đã quy định 3 mức đánh giá: Hoàn thành tốt, Hoàn thành và Chưa hoàn thành. Với kết quả đánh giá như vậy sẽ khuyến khích được sự nỗ lực phấn đấu của học sinh, chính các bậc phụ huynh cũng nắm rõ được năng lực học tập thực sự của con mình để giúp các em ngày một tiến bộ.
Thông tư 30 trước đây chỉ có 2 lần đánh giá là học kì I và cuối năm học với 2 mức đánh giá là Hoàn thành và Chưa hoàn thành. Đối với Thông tư 22 đã có sự điều chỉnh, vào giữa học kì I, cuối học kì I, giữa học kì II và cuối năm học, giáo viên căn cứ vào quá trình đánh giá thường xuyên và chuẩn kiến thức, kĩ năng để đánh giá học sinh đối với từng môn học, hoạt động giáo dục theo các mức:
- Hoàn thành tốt: Thực hiện Tốt các yêu cầu học tập của môn học hoặc hoạt động giáo dục.
- Hoàn thành: Thực hiện Được các yêu cầu học tập của môn học hoặc hoạt động giáo dục.
- Chưa hoàn thành: Chưa thực hiện được một số yêu cầu học tập của môn học hoặc hoạt động giáo dục.
Đối với lớp 4, lớp 5, có thêm bài kiểm tra định kì môn Tiếng Việt, môn Toán vào giữa học kì I và giữa học kì II. Đây là điểm hoàn toàn mới so với Thông tư 30, là điểm thay đổi quan trọng trong Thông tư 22, nhằm giúp giáo viên, cán bộ quản lí giáo dục, phụ huynh có thêm thông tin về quá trình học tập của học sinh với hai môn học này. Học sinh qua đó cũng được làm quen dần với cách thức kiểm tra đánh giá của bậc học tiếp theo. Các bài kiểm tra được giáo viên sửa lỗi, nhận xét, cho điểm theo thang 10 điểm, không cho điểm 0, không cho điểm thập phân và được trả lại cho học sinh.
Điểm của bài kiểm tra định kì không dùng để so sánh học sinh này với học sinh khác. Nếu kết quả bài kiểm tra cuối học kì I và cuối năm học bất thường so với đánh giá thường xuyên, giáo viên đề xuất với nhà trường có thể cho học sinh làm bài kiểm tra khác để đánh giá đúng kết quả học tập.
Thông tư 22 cũng quy định trách nhiệm chỉ đạo việc ra đề kiểm tra định kì cho hiệu trưởng. Giáo viên chủ nhiệm thông báo riêng cho cha mẹ học sinh về kết quả đánh giá quá trình học tập, rèn luyện của mỗi học sinh. Thông tư 22 đã điều chỉnh và cũng nêu rõ trách nhiệm của hiệu trưởng: “Tôn trọng quyền tự chủ của giáo viên trong việc thực hiện quy định đánh giá học sinh”. Tránh việc áp đặt nội dung, hình thức vì chính giáo viên là người trực tiếp giảng dạy nên hiểu rõ về các em.
b) Đánh giá định kì về năng lực, phẩm chất
Thông tư 22 quy định thông qua quá trình đánh giá thường xuyên vào giữa học kì I, cuối học kì I, giữa học kì II và cuối năm học, giáo viên chủ nhiệm căn cứ vào các biểu hiện liên quan đến nhận thức, kĩ năng, thái độ trong quá trình đánh giá thường xuyên về sự hình thành và phát triển từng năng lực, phẩm chất của mỗi học sinh, tổng hợp theo 3 mức: Tốt, Đạt, Cần cố gắng.
Với việc điều chỉnh này, giáo viên đánh giá học sinh chính xác hơn, phụ huynh nhìn vào kết quả đánh giá của nhà trường có những giải pháp kịp thời giúp đỡ học sinh khắc phục hạn chế, phát huy những điểm tích cực để các em ngày một tiến bộ hơn.
3. Điều chỉnh cách khen thưởng
Thông tư 22 quy định việc khen thưởng rõ hơn, cụ thể:
- Học sinh hoàn thành xuất sắc các nội dung học tập và rèn luyện: Là những học sinh có kết quả đánh giá các môn học đạt Hoàn thành tốt, các năng lực, phẩm chất đạt Tốt; bài kiểm tra định kì cuối năm học các môn học đạt 9 điểm trở lên.
- Học sinh có thành tích vượt trội hay tiến bộ vượt bậc về ít nhất 1 môn học hoặc ít nhất một năng lực, phẩm chất được giáo viên giới thiệu và tập thể lớp công nhận.
- Khen thưởng đột xuất cho những em có thành tích đột xuất trong năm học. Riêng học sinh có thành tích đặc biệt được nhà trường đề nghị cấp trên khen thưởng.
Những điểm mới này đã giúp cho giáo viên và nhà trường thuận lợi hơn trong vấn đề khen thưởng học sinh mà vẫn đảm bảo yêu cầu không gây áp lực cho học sinh, phụ huynh và nhằm hạn chế bệnh thành tích trong giáo dục.
4. Về sổ sách, hồ sơ, ghi học bạ
Theo quy định trong Thông tư 22, sổ theo dõi chất lượng giáo dục sẽ được thay bằng bảng tổng hợp kết quả đánh giá giáo dục, đồng thời không quy định cứng nhắc bất kì loại sổ nào sử dụng trong quá trình đánh giá học sinh. Giáo viên được trao quyền chủ động theo dõi sự tiến bộ của học sinh, thầy cô giáo có thể ghi chép những lưu ý của mình với những học sinh có tiến bộ nổi trội hoặc có nội dung chưa hoàn thành để tự mình nắm bắt thông tin và sử dụng khi cần.
Đây là điểm thay đổi tiến bộ sẽ giúp giáo viên có nhiều thời gian hơn để quan tâm, dạy dỗ học sinh, ngoài việc góp phần nâng cao chất lượng dạy và học còn giúp thầy cô thuận lợi hơn trong việc đánh giá và nhận xét. Cụ thể, giữa học kì và cuối học kì, giáo viên ghi kết quả đánh giá giáo dục của học sinh vào Bảng tổng hợp kết quả đánh giá giáo dục của lớp. Bảng tổng hợp kết quả đánh giá giáo dục của các lớp được lưu giữ tại nhà trường theo quy định.
Cuối năm học, giáo viên chủ nhiệm ghi kết quả đánh giá giáo dục của học sinh vào Học bạ. Học bạ được nhà trường lưu giữ trong suốt thời gian học sinh học tại trường, được giao cho học sinh khi hoàn thành chương trình tiểu học hoặc đi học trường khác.
5. Xét hoàn thành chương trình lớp học
Thông tư 22 quy định, học sinh được xác nhận hoàn thành chương trình lớp học phải đạt các điều kiện sau:
- Đánh giá định kì về học tập cuối năm học của từng môn học và hoạt động giáo dục: Hoàn thành tốt hoặc Hoàn thành.
- Đánh giá định kì về từng năng lực và phẩm chất cuối năm học: Tốt hoặc Đạt.
- Bài kiểm tra định kì cuối năm học của các môn học đạt điểm 5 trở lên.
Thông tư 22 có hiệu lực từ ngày 06/11/2016, Sau kì tập huấn toàn quốc do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ triển khai tập huấn cấp tỉnh và hướng dẫn Phòng Giáo dục và Đào tạo tập huấn cấp huyện cho đội ngũ CBQL và giáo viên tiểu học trên địa bàn tỉnh.
Có thể nói Thông tư 22 đã giúp các nhà quản lý, đội ngũ giáo viên có điều kiện nâng cao chất lượng giáo dục Tiểu học, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục theo Nghị quyết 29 của Trung ương./.
